Sábháilteacht agus Slándáil

Comhairle phraiticiúil

• Léigh an treoir taistil Eolas Roimh Thaisteal chun leideanna slándála áisiúla a fháil maidir le taisteal thar lear
• Faigh eolas go háitiúil maidir le ceantair lena mbaineann baol agus ábhair imní slándála
• Déan réamhchúram ciallmhar maidir le sábháilteacht agus slándáil
• Bíodh an té le dul i dteagmháil leis i gcás éigeandála ar eolas agat

Corraíl shóisialta

Tarlaíonn agóidí agus léirsithe i Lichtinstéin. Go minic bíonn siad dírithe ar eagraíochtaí idirnáisiúnta agus ar chruinnithe idirnáisiúnta. D’éirigh roinnt de na hagóidí foréigneach san am atá caite. Coinnigh súil ar na meáin áitiúla agus ar fhoinsí tábhachtacha eile eolais maidir le léirsithe a d’fhéadfadh tarlú, seachain áiteanna a bhfuil siad ag tarlú agus lean comhairle na n-údarás áitiúil.

Sceimhlitheoireacht

Mar aon le tíortha eile na hEorpa, d’fhéadfadh ionsaithe sceimhlitheoireachta idirnáisiúnta tarlú i Lichtinstéin, a bheadh dírithe ar thargaidí sibhialta, lena n-áirítear áiteanna ina gcruinníonn turasóirí agus easaoránaigh.

Coiriúlacht

Tá leibhéal na coiriúlachta tromchúisí réasúnta íseal agus ní tharlaíonn mórán trioblóide le linn cuairteanna chuig an tír. Ní mór duit duit réamhchúram ciallmhar a dhéanamh áfach:  

• Ná bíodh do chárta creidmheasa, do thicéid taistil ná do chuid airgid ar iompar in éineacht agat – fág airgead breise agus nithe luachmhara in áit sábháilte
• Ná bíodh do phas ar iompar agat ach amháin má tá géarghá leis agus fág cóip de do phas (agus de do dhoiciméid taistil agus árachais) le do theaghlach nó le cairde sa bhaile.
• Ná taispeáin méideanna móra airgid go poiblí agus ná bain úsáid as ATManna tar éis thitim na hoíche, go háirithe má bhíonn tú leat féin. Seiceáil nach bhfuil aon duine do do leanúint tar éis duit do chuid gnó a chur i gcrích.
• Seachain sráideanna agus staighrí dorcha nó gan soilse. Socraigh síob a fháil ó/go dtí chomh gar do dhoras d'óstáin/d'árasáin agus is féidir.
• Coinnigh súil ghéar ar do chuid stuif agus coinnigh greim air in áiteanna poiblí mar caiféanna idirlín agus stáisiúin bus nó traenach.

Mionghadaíocht

Tarlaíonn mionghadaíocht i Lichtinstéin, go háirithe thart ar na stáisiúin traenach, stáisiúin peitril, nó ar iompar poiblí, ag aerfoirt agus i limistéir lár na cathrach.

Coiriúlacht a chur in iúl

Má fhulaingíonn tú coir agus tú i Lichtinstéin, cuir in iúl do na póilíní láithreach é. Féadfaidh tú teagmháil a dhéanamh linn ag Ambasáid na hÉireann i mBeirn má tá cabhair uait.

Tiomáint

Mar sin, má tá sé beartaithe agat a bheith ag tiomáint i Lichtinstéin, cuimhnigh gur chóir duit an cúram céanna a dhéanamh amhail is dá mbeifeá ag tiomáint in Éirinn. Más mian leat a bheith ag tiomáint:

• Tabhair leat do cheadúnas tiomána Éireannach iomlán agus bí cinnte go bhfuil árachas iomchuí agus dóthanach agat
• Tá sé in aghaidh an dlí tiomáint faoi thionchar an óil nó drugaí agus tá baol go gcoinneofaí tú, go gcuirfí fíneáil ort nó go gcuirfí toirmeasc ar thiomáint ort dá mbéarfaí ort
• Bí ar an eolas faoi dhlíthe tráchta Lichtinstéin, mar shampla luasteorainneacha
• Caith crios sábhála i gcónaí
• Coinnigh doirse na feithicle faoi ghlas agus ná bíodh málaí le feiceáil, ar fhaitíos go ndéanfaí iarracht iad a ghoid agus tú stoptha ag soilse tráchta

Cionta tráchta

Cuirtear rialacháin tráchta i bhfeidhm go docht i Lichtinstéin agus d’fhéadfadh fíneálacha troma, caillteanas ceadúnas agus/nó príosúnacht tarlú má dhéantar sárú tromchúiseach ar na rialacha, go háirithe i gcás tiomáint faoi thionchar alcóil.

Caitear go han-dáiríre le tiomáint róthapa agus d’fhéadfaí fíneáil throm a ghearradh má théann tú os cionn an luasteorainn, agus is féidir an fíneáil a sheoladh chugat fiú tar éis duit an tír a fhágáil. Mura n-íocann tú é, d’fhéadfadh deacrachtaí a bheith agat agus tú ag dul isteach/ag fágáil Lichtinstéin.

Trealamh Gheimhridh

Ní mór go mbeadh gach gluaisteán feistithe le boinn gheimhridh agus tú ag tiomáint i Lichtinstéin le linn mhíonna an gheimhridh. D’fhéadfaí go mbeadh gá le slabhraí sneachta le haghaidh bealaí sléibhtiúla.

Feithicil a fhruiliú

Má tá feithicil á fruiliú agat, moltar duit gan do phas a thabhairt ar lámh mar shlándáil. Fiú má thugann tú cead do phas a fhótachóipeáil, bíodh sé le feiceáil agat an t-am ar fad.

Seiceáil go bhfuil árachas dóthanach agat agus léigh téarmaí & coinníollacha an chonartha fruilithe feithicle (go háirithe aon tarscaoileadh a mbeadh feidhm leis dá ndéanfaí damáiste don fheithicil).

Dlíthe agus gnásanna áitiúla

Comhairle phraiticiúil

• Léigh an chomhairle taistil, cuir tú féin ar an eolas sula dtaistealaíonn tú agus faigh comhairle go háitiúil nuair a bhaineann tú ceann scríbe amach
• Cuimhnigh go mbaineann na dlíthe áitiúla leatsa, mar chuairteoir, agus nach mór duit cloí leo
• Bí measúil ar nósanna, ar thraidisiúin agus ar chleachtais áitiúla, mar go mb’fhéidir go bhféachfaí ar an gcaoi a n-iompraíonn tú tú féin mar iompar a bheadh as bealach, naimhdeach nó in aghaidh an dlí.

Drugaí neamhdhleathacha

Gearrtar fíneálacha troma agus téarmaí príosúnachta éagsúla ar sheilbh drugaí i Lichtinstéin, ag brath ar mhéid agus chineál na dtámhshuanach a bhíonn i gceist.

Alcóil

Go ginearálta is ionann an aois maidir le beoir, fíon agus ceirtlis a ól agus 16 (cé go mbíonn sé níos airde i roinnt cantún nó i siopaí aonair), agus is ionann an aois maidir le halcól eile (m.sh. biotáillí, mianraí meisciúla, srl) a ól agus 18.

Tubaistí nádúrtha agus an aeráid

Aeráid

Tá aeráid ilchríochach ag Lichtinstéin, a bhfuil tionchar ag na hAlpa uirthi. Ciallaíonn na gaotha aduaidh tirime agus fuara go dtiteann na teochtaí go han-tapa, fiú in aimsir ghlan.

Maidhmeanna Sneachta  

Tá baol ó mhaidhmeanna sneachta, sleamhnuithe sneachta, maidhmeanna tuile agus sleamhnuithe láibe i gceantair Alpacha. Ní féidir an aimsir sna sléibhte a thuar agus is féidir léi athrú go tobann. Bí ag breathnú ar réamhaisnéisí aimsire áitiúla agus ar choinníollacha sábháilteachta, lean comhairle na n-údarás áitiúil, feistigh tú féin go cuí, déan pleanáil chúramach ar do ghníomhaíochtaí agus inis do phleananna do dhuine éigin. Ní mór duit aird a thabhairt ar rabhaidh agus fógraí i scríbhinn agus cloí le fánaí agus cosáin atá marcáilte.